ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ

ಮನಸ್ಯಾಕೆ ಹೀಗೆ? ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಲ್ಲೆಸೆದ ಸರೋವರದಂತೆ ಸತತವಾಗಿ ಅಲೆಗಳನ್ನೆಬ್ಬಿಸುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೊಳಕು ನದಿಯಂತೆ ದುರ್ನಾತ ತುಂಬಿಕೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಶಾಂತ ಸಾಗರದಂತೆ ಕಂಡರೂ, ಒಳಗಿರುವ ಜ್ವಾಲಾಮುಖಿ ಸದಾ ಜಾಗೃತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಚಿಕ್ಕ ಝರಿಯಂತೆ ಕೇವಲ ಶಬ್ದ ಮಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೊಡ್ಡ ಜಲಪಾತದಂತೆ ಅದೆಷ್ಟು ಮೇಲಿನಿಂದ ಬಿದ್ದರೂ, ಗುಣಲಕ್ಷಣ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳದ, ಆಕಾರ ಮಾತ್ರ ಬದಲಾಯಿಸುವ ನೀರಿನಂತಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಸುಂಟರಗಾಳಿಯಂತೆ, ವಿನಾಕಾರಣ ಧೂಳನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿ ಮತ್ತೆಲ್ಲಿಗೋ ಹೊರಟುಹೋಗುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಮದ ಬಂದ ಗೂಳಿಯಂತೆ ಎಗರಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹಗೆ ಸಾಧಿಸುವ ಸರ್ಪದಂತೆ ಪದೇ ಪದೇ ನೆನಪು ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಬೆನ್ನು ಬೀಳುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.

ಸಂಜೆ ಕರಗುವ ಹೊತ್ತು. ಚುಮು-ಚುಮು ಎಂದು ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಮಳೆಗೆ ಮನಸ್ಸು ಥಂಡಿ ಹಿಡಿದ ಗೋಣಿಚೀಲದಂತಾಗಿತ್ತು. ಶುಂಠಿ ಜಪ್ಪಿ ಹಾಕಿ ಚಾ ಮಾಡಲು ಅಮ್ಮನಿಗೆ ಹೇಳಿ, ಕೊಟ್ಟಿಗೆಯಲ್ಲಿದ್ದ ಶಗಣಿ ಯನ್ನು ಗೊಬ್ಬರದ ಗುಂಡಿಗೆ ಎಸೆಯುವ ಕಾರ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಗ್ನನಾಗಿದ್ದ ಅಪ್ಪನತ್ತ ನೋಡುತ್ತ, ಮನದಲ್ಲಿ ಆಗಾಗ ಬಂದು ಹೋಗುವ ಅವಳ ಮುಖದ ಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಟ್ಟೆ. ಅವಳ ಎರಡು ಕಣ್ಣುಗಳು ಮಾತ್ರ ಧುತ್ತನೆ ಎದಿರು ಬಂದು ನಿಲ್ಲುತ್ತಿದ್ದವು. ಮುಖದ ಮೇಲೆ ಏನೋ ಮುಸುಕು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿರುವಂತೆ, ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಇವತ್ತ್ಯಾಕೆ ಇಡೀ ದಿನ ಅವಳ ಧ್ಯಾನದಲ್ಲೇ ಕಳೆದುಹೋಯ್ತು? ಅವಳು ನಕ್ಕಾಗ ಚಕ್ಕನೆ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದ "ಮೊಲದ ಹಲ್ಲು" ಗಳು "ದೇವದಾಸ" ನ ಪ್ರತಿರೂಪವೇ?
"ಪ್ರೀತಿ ಮಧುರ ತ್ಯಾಗ ಅಮರ" ಯಾವ "ಬಿಕನಾಸಿ" ಹೇಳಿದನೋ ಏನೋ? (ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/chem.201200100/abstract

http://pubs.rsc.org/en/content/articlelanding/2012/ob/c2ob06949k#!divAbstract

http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S004040391200055X

ಸರ್ C.V. ರಾಮನ್

ಭಾರತದಲ್ಲೇ ಹುಟ್ಟಿ, ಭಾರತದಲ್ಲೇ ವಿಧ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ, ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಟ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯಾದ " ನೊಬೆಲ್" ತಂದುಕೊಟ್ಟವರು ಸರ್ C.V. ರಾಮನ್. ಮದ್ರಾಸ್ ನಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, ವಿಶಾಖಪಟ್ಟಣ ದಲ್ಲಿ ತೆಲುಗುಮಾಧ್ಯಮ ದಲ್ಲಿ ಓದಿ, ಕಲ್ಕತ್ತಾದಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಸಂಶೋಧನೆ ಆರಂಬಿಸಿದರೂ, ಕೊನೆಗೆ ನೆಲೆಗೊಂಡಿದ್ದು, ಕೆಂಪೇಗೌಡ ನ ಊರು ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ.

19 ನೇ ಶತಮಾನದ ಪೂರ್ವಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅಣುಗಳ (atom ) ಬಗ್ಗೆ ವ್ಯಾಪಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಶುರುವಾಗಿತ್ತು. E.Rutherford, Neils Bohr, Sommerfeld ಎಲ್ಲರೂ ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಪ್ರಭಂದಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಿ ಅದನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸತೊಡಗಿದ್ದರು. John Dalton ಎಂಬಾತ " ಅಣು" ವಿನ ಮೊದಲ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ನೀಡಿದ್ದರೂ, ತನ್ನ Gold foil experiment ಮೂಲಕ nucleus ನ ಗಾತ್ರ, ಅಣುವಿನ ವಿಸ್ತಾರ, ಎರಡನ್ನೂ, ತೋರಿಸಿಕೊಟ್ಟಿದ್ದ, Rutherford. Neils Bohr   ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿ orbital ನ ಪರಿಕಲ್ಪನೆ ಕೊಟ್ಟ. Sommerfeld electron ಗಳು nucleus ನ ಸುತ್ತ ಸುತ್ತುವುದು orbital ನಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಅದು  elliptical path ನಲ್ಲೇ ಹೊರತು circular path ನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ ಅಂತ ಸಾಧಿಸಿ ತೋರಿಸಿದ್ದ. ಹೀಗೆ ಅಣುವಿನ ರಚನೆ, ವಿನ್ಯಾಸ, ಗುಣಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅರಿಯಲು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಹಿಂಡೇ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಬಿದ್ದುಬಿಟ್ಟಿತ್ತು.

ಅದೇ ಸಮಯ ರಾಮನ್ ನ article "Nature" ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟ ಗೊಂಡಿತ್ತು. ( Nature, 1921, 108, 367 ) ಅದನ್ನು ಓದಿದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಘಟಾನುಘಟಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೆಲ್ಲಾ ದಂಗುಬಡಿದಿದ್ದರು. ಆತ Rayleigh theory ( Nature, 1910, 83, 48)  ಅನ್ನೇ ಸುಳ್ಳು ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದ. ಅದರ ಮೂಲಕ " ಸಮುದ್ರದ ನೀಲಿ ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರತಿಫಲನವೂ ಅಲ್ಲ, ನೀರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುವ ವಸ್ತುಗಳು ಬೆಳಕನ್ನು ಹೀರಿಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದಲೂ ಅಲ್ಲ ಬದಲಾಗಿ ಅದಕ್ಕೆ "ಅಣುವಿನ ವಿವರ್ತನೆ" ( Molecular diffraction) ಯೇ ಕಾರಣ ಎಂದು ತನ್ನ ಪ್ರಯೋಗದ ಮೂಲಕ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ್ದ. ಬ್ರಿಟಿಷರ ದಾಸ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪೂರ್ವ ಭಾರತದಿಂದ ಇಂತಹ ಅಭೂತಪೂರ್ವ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಯಾವ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೂ ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿರಲಿಲ್ಲ.  ಅದೇ ವರ್ಷ Oxford University ಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಪ್ರಭಂದದ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಸವಿವರವಾಗಿ ಚರ್ಚಿಸಿ, ಭಾರತದ ಛಾಪನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಾನೆ. ಅದರಿಂದಾಚೆಗೆ, ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರೊಂದಿಗೆ ಸತತವಾಗಿ ನಿಕಟ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲ್ಲಿದ್ದ ರಾಮನ್, 1924 ರಲ್ಲಿ Toronto ದಲ್ಲಿ British Association for the advancement of science ರವರು ಆಯೋಜಿಸಿದ್ದ " Scattering of light  " ಎಂಬ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ " open discussion " ನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

1928 ರಲ್ಲಿ "ಐತಿಹಾಸಿಕ ಪ್ರಭಂದ" " ( Nature, 1928, 121, 501 ) " ವನ್ನು ಮಂಡಿಸಿದ ಎರಡೇ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮನ್ ಮಂಡಿಸಿದ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ ಸುಮಾರು,  225 article ಗಳು ಕೇಂದ್ರೀಕೃತ ಗೊಂಡಿದ್ದು ರಾಮನ್ ಸಂಶೋಧನೆಯ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಜೊತೆಗೆ ಅಗತ್ಯತೆ ಯನ್ನು ಸೃಷ್ಟೀಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಸ್ವತಹ Neils Bohr ( Nobel Prize 1922) ನೇ ಪತ್ರ ಬರೆದು ಮೆಚ್ಚುಗೆ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿರುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲದೆ  1929 ರಲ್ಲೇ ರಾಮನ್ ನನ್ನು  ನೊಬೆಲ್ ಗೂ nominate ಮಾಡುತ್ತಾನೆ. 1929 ರ ನೊಬೆಲ್ ಲಿಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದವರೆಲ್ಲರೂ ಸರ್ವಶ್ರೇಷ್ಟ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು, ಅವರೆಂದರೆ, Lewis de-Broglie, Robert Williams Wood, Jean Cabannes ಮತ್ತು Raman ಕೊನೆಗೆ  wave-particle duality ಎಂಬ ಬೆಳಕಿನ ಹೊಸ ಸಿದ್ದಾಂತವನ್ನು ಜಗತ್ತಿನ ಮುಂದಿಟ್ಟು ಅದನ್ನು equation ಗಳ ಮೂಲಕ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ Lewis de-Broglie 1929 ರ Nobel ಗೆದ್ದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ.

1930 ರ ನೊಬೆಲ್ ಲಿಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಇದ್ದವರೂ ಘಟಾನುಘಟಿಗಳೇ, Erwin Schrodinger, Heisensberg ಮತ್ತು Raman.ಕೊನೆಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ರಾಮನ್ ಪಾಲಾಗುತ್ತದೆ. ರಾಮನ್ ಹೆಸರನ್ನು ನೊಬೆಲ್ ಗೆ nominateಮಾಡಿದವರಲ್ಲಿ E.Rutherford, J.Stark, Neils Bohr ಮತ್ತು R.Pfeiffer ಪ್ರಮುಖರು.

ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಪೂರ್ವ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಲು ಮೂಲಭೂತ ಸೌಕರ್ರ್ಯಗಳ ಕೊರತೆ ಇದ್ದಾಗಲೂ, ಶ್ರೇಷ್ಠ ಸಂಶೋಧನೆ ಮಾಡಿ ದೇಶದ ಹಿರಿಮೆಯನ್ನು ಜಗತ್ತಿನೆಲ್ಲೆಡೆ ಸಾರಿದ ರಾಮನ್ ರಿಗೆ "hats off" ಹೇಳೋಣ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

?????

ಮನದಲ್ಲಿರುವ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಯಾರೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯ ಒಂಟಿಯಾಗಿರುವಾಗ. ನೂರಾರು ಆಲೋಚನೆಗಳು ಮನದಲ್ಲಿ ಶರವೇಗದಿಂದ ಓಡುತ್ತಿರುವಾಗ ಮನಸ್ಸು ಮರ್ಕಟವಾಗುವುದೊಂದೇ ಬಾಕಿ. ಯಾಕಿಷ್ಟು ಆಲೋಚನೆಗಳು ನನಗೆ?. ಭವಿಷ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಯಾಕಿಂತ ಕನಸುಗಳು ನನಗೆ? ಕನಸು ನನಸು ಮಾಡಲೇಬೇಕೆಂಬ ಪ್ರಯತ್ನದ ಜೊತೆಗೆ ಆತಂಕಗಳು. ಬರುವಾಗ ಬೆತ್ತಲೆ ಹೋಗುವಾಗ ಬೆತ್ತಲೆ ಬಂದು ಹೋಗುವ ನಡುವೆ ಕತ್ತಲೆ ಎಂಬ ಸತ್ಯ ಗೊತ್ತಿದ್ದರೂ ಬದುಕಿಗಾಗಿ ಯಾಕಿಷ್ಟು ಹಪಾಹಪಿ? ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಡಿಗ್ರೀ ತಗೋಬೇಕು, ಹಣ ಗಳಿಸಬೇಕು, ನನ್ನ ಕುಟುಂಬ ನನ್ನಿಂದ ಖುಷಿ ಆಗಬೇಕು, ಒಳ್ಳೆಯ ಹೆಂಡತಿ ಸಿಗಬೆಕು. ಅಬ್ಬಬ್ಬಾ ಏನೇನೋ ಚಿಂತೆ. ಮನಸ್ಸನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡಲು ಪ್ರಯತ್ನಪಟ್ಟೆ. ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟದ ಕೆಲಸ ಅದು. ತನ್ನ ಮನಸ್ಸನ್ನು ನಿಗ್ರಹಿಸುವವನು ಏನಾದರೂ ಜಯಿಸಬಲ್ಲ. ಮನಸ್ಸಿನ ವೇಗ ಬಹುಶಹ ಬೆಳಕಿನ ವೇಗಕ್ಕಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಇರಬಹುದು. ಇಡೀ ಜಗತ್ತನ್ನೇ ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲೇ ಸುತ್ತಬಹುದು. 

ಮೂಡಭಟ್ಕಳ(ಭಟ್ಕಳ ತಾಲೂಕು) ದಂತಹ ಕುಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, "ಜಪದಕಲ್ಲ್" ಹೊಳೆ ಯಲ್ಲಿ ಸದಾಕಾಲ ಮುಳುಗಿಕೊಂಡು, ಕೋಟೆರಿಇ ಗುಡ್ಡ ದ ಮೇಲೆಆಟ ಆಡಿಕೊಂಡಿದ್ದವನು ನಾನು. ಎಂತೆಂಥ ಗೆಳೆಯರು. ಬಾಲ್ಯದ ಗೆಳೆಯರೇ ಹಾಗೆ, ಹಸಿ ಸೆಮೆಂಟ್ ನಲ್ಲಿನ ಅಚ್ಚಿನ ಹಾಗೆ ಅವರು ಎಂದಿಗೂ ಮಾಸುವುದಿಲ್ಲ. ರಾಮದಾಸ, ಉದಯ, ಧನಂಜಯ, ಮಾರುತಿ, ಸತೀಶ, ಜಯಂತ, ಭಾಸ್ಕರ, ಎಲ್ಲರೂ ಒಂದೇ ಓರಗೆಯವರು. ಆಗೆಲ್ಲ ಒಂದು, ಎರಡ ನೇ ತರಗತಿ ಯಲ್ಲಿ ಓದುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಯ. ಶನಿವಾರ ಮತ್ತು ರವಿವಾರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದ ಸಂಜೆಯವರೆಗೆ "ಜಪದಕಲ್ಲ್" ಹೊಳೆ ಯಲ್ಲಿ ನೀರುಗುನ್ನಿ ಯ ಹಾಗೆ ಮುಳುಗಿಕೊಂಡು ಇರುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅಮ್ಮ ಕೋಲು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಾಗಲೇ ಮನೆಯ ನೆನಪಾಗ್ತಾ ಇದ್ದಿದ್ದು. ಅಮ್ಮನತ್ರ ಬಡಿಸಿಕೊಂಡು, ಅತ್ತು, ಕೂಗಾಡಿ, ಅಜ್ಜಿಯ ಸೀರೆ ಯ ಹಿಂದೆ ಅಡಗಿಕೊಂಡು, ಅತ್ತು ಕರೆದು ಕೊನೆಗೂ ಹಸಿವಾಗಿ ಊಟಮಾಡಿ ಮಲಗಿದ್ರೆ, ಬೆಳಗಾಗುವುದರ ಒಳಗೆ ಎಲ್ಲವೂ ಮರೆತು ಹೋಗಿ ಪುನಹ ಹೊಳೆಯ ಕಡೆಗೆ ಓಡುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಚಿಂತೆಯೇ ಇಲ್ಲದ ಕಾಲ ಅದು. ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಂಡಾಗ ನನಗೆ ಅಸೂಯೆ ಆಗುವುದೇ ಈ ಕಾರಣಕ್ಕೆ. ನಿಷ್ಕಲ್ಮಶ ಪ್ರೀತಿಯನ್ನು ಮಗುವಿನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣಬಹುದೇನೋ??? ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಯಾರು ನಾನು??

ಜೀವನದ ಅರ್ಥ ಏನು? ಜೀವನದ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಏನು? ಯಾರಿಗೋಸ್ಕರ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇವೆ? ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಏನನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದೇವೆ? ದೇಶಕ್ಕೆ ನನ್ನ ಕೊಡುಗೆ ಏನು? ಫ್ಯಾಮಿಲೀ ಗೆ ನನ್ನ ಕಾಂಟ್ರಿಬ್ಯೂಶನ್ ಏನು? ನನ್ನನ್ನು ನಂಬಿಕೊಂಡು ಎಷ್ಟು ಜೀವಗಳಿವೆ? ನಾನು ನಂಬಿದ ಜೀವಗಳೆಷ್ಟು? ನನ್ನ ಕಷ್ಟ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದವರೆಷ್ಟು? ಟೀಕೆ ಮಾಡಿದವರೆಷ್ಟು? ನನಗೆ ಎನ್‌ಕರೇಜ್ ಎಂಬ ಚುಚ್ಚು ಮದ್ದನ್ನು ಪ್ರತಿದಿನ ಕೊಟ್ಟವರೆಷ್ಟು? ಅದರಿಂದ ಅವರಿಗೇನು ಲಾಭ? ಎಲ್ಲರೂ ನನ್ನನ್ಯಾಕೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಪ್ರೀತಿಸ್ತಾರೆ? ಕೆಲವರುಯಾಕೆ ವಿಪರೀತ ದ್ವೇಷಿಸ್ತಾರೆ? ಸಹಾಯ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಕೆಲವರು ಯಾಕೆ ಇಷ್ಟು ಬೇಗ ಮರೆತುಬಿಡ್ತಾರೆ? ನನ್ನನ್ಯಾಕೆ ಅಪಾರ್ಥ ಮಾಡ್ಕೋತಾರೆ? ನನ್ನನ್ನು ಕೈ ಹಿಡಿದು ನಡೆಸಿದವರೆಷ್ಟು? ನಾನು ಎಡವಿದಾಗ ನೋವುಂಡವರೆಷ್ಟು? ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಖುಷಿ ಅನುಭವಿಸಿದವರೆಷ್ಟು? ನನಗಿರುವಂತಹ ಐಡೆಂಟಿಟೀ ಏನು? ನನ್ನನ್ನು ನಾನು ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಏನಾಗಿ ತೋರಿಸಲು ಇಷ್ಟಪಡುತ್ತೇನೆ? ನಾನು ಬಯಸಿದ್ದು ನನಗೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆಯೆ?ಅಥವಾ ಸಿಕ್ಕಿದೆ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆ ಯಲ್ಲಿ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದೇನೆಯೇ?ನನಗೆ ನಾನೇ ಕಾಂಪ್ರಮೈಸ್ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದಿನಾ? ಮಾಡುತ್ತಿರುವಂತಹ ರಿಸರ್ಚ್ ನಲ್ಲಿ ತೃಪ್ತಿ ಇದೆಯಾ? ನನ್ನ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳು ಏನಿದ್ದವು? ಅವುಗಳ್ಯಾಕೆ ತಲೆಕೆಳಗಾಯಿತು? ಒಂದು ಸ್ಥಾನ ಪಡೆಯಲು ಮೂರು ವರ್ಷ ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಕೊನೆಗೂ ಎಡವಿಬಿದ್ದೆನಲ್ಲ? ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಆಗಿರುವಂತಹ ಆಘಾತಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಏನು? ಇದಕ್ಕೆ ಯಾರು ಹೊಣೆ? ನಾನು ಮಾಡಿದ ಕೆಲಸಗಳೇ? ನನ್ನ ಆಲೋಚನೆಗಳೇ? ವಿಧಿಯೆ? ಹಣೆಬರಹವೇ? ಪೂರ್ವಜನ್ಮದ ಕರ್ಮವೇ? ಯಾಕೆ ಹೀಗಾಗುತ್ತಿದೆ? ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಕಂಡಿರುವಂತಹ ಕನಸುಗಳು ತುಂಬಾ ಕಷ್ಟ ಅಂತ ಯಾಕೆ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ? ದುರ್ಬಲ ಮನಸ್ಸಿನ ಹಾವಳಿಯೇ? ಕೆಟ್ಟ ಪ್ರಭಲ ಮನಸ್ಸಿನ ಆಕ್ರಮಣ ವೇ ? ಯಾವುದು ಸರಿ ? ಯಾವುದು ತಪ್ಪು? ಸರಿ ತಪ್ಪನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸುವವರು ಯಾರು? ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ನನ್ನ ಪ್ರಯೋಗಶಾಲೆ(My Laboratory)

Synthetic organic chemistry ಲ್ಯಾಬ್ ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದೇ ಒಂದು ರೋಮಾಂಚನ. ಅದರಲ್ಲೂ R & D ( research and development) ಸಿಕ್ಕಿದ್ರಂತೂ ಮುಗೀತು. ಪ್ರತಿದಿನ ಹೊಸ-ಹೊಸ compound ಗಳು, ಹೊಸ-ಹೊಸ reactions ಗಳು. ಕಲಿಯಲು ತುಂಬಾ ವಿಷಯ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ gram ನಿಂದ kg ಯ ವರೆಗೆ reactions ಹಾಕಿ, ತಾಸಿಗೊಮ್ಮೆ TLC ಚೆಕ್ ಮಾಡಿ, Seperatory funnel ಗಳನ್ನೇ ಆಯುಧ ಗಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡು work up ಮುಗಿಸಿ, ಪುನಹ solvent evaporation ಮಾಡಿ, purification ಕೂಡ ಮಾಡಿ, NMR, IR, MASS ಗೆ submit ಮಾಡಿದೆವೆಂದರೆ, ಆ ದಿನದ ಕೆಲಸ ಮುಗಿದ ಹಾಗೆ. ಇದು routine life.

ನಾವು synthesis ಮಾಡಿದ compound ಗಳನ್ನು ನಮ್ಮದೇ institute ನಲ್ಲಿರುವ biology research group ಗೆ bio activity check ಮಾಡಲು ಕಳುಹಿಸುತಿದ್ದೆವು. ನನಗೆ ಅವರು ಏನು ಮಾಡುತ್ತಾರೆಂಬ ಕುತೂಹಲ ಇದ್ದುದರಿಂದ ಬಾಸ್ ನ ಪರ್ಮಿಶನ್ ಪಡೆದು ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದೆ.
ಪ್ರದೀಪ್ ......ದಯವಿಟ್ಟು ಈ compound ಅನ್ನು 0.2 mg weigh ಮಾಡ್ಕೊಂಡು ಬರ್ತೀರಾ? ಅಂದಾಗ, ಒಂದು ಸಲಕ್ಕೆ ಹೌಹಾರಿದ್ದು ನಿಜ. ಯಾಕೆಂದ್ರೆ 1000 g, 100 g, 10 g, 1 g, 10 mg, 5 mg ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ 1 mg ಕೂಡ weigh ಮಾಡಿದ್ದೆ. ಇದೇನಿದು 0.2 mg?...ದಯವಿಟ್ಟು ನನಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿ ಅಂದಾಗಲೇ ಆತ ಆ ಹೊದಿಕೆಯನ್ನು ತೆಗೆದದ್ದು. ಈ ಜಗತ್ತಿಗೂ ತನಗೂ ಸಂಬಂಧವೇ ಇಲ್ಲದಂತೆ ಕುಳಿತಿತ್ತು ಆ ಚಿಕ್ಕ weighing balance. ಆಗಾಗ Tare ಗೆ ಕಣ್ಣು ಕುಟುಕಿಸುತ್ತಾ zero ಗೆ ಬಂದು ನಿಲ್ಲುತಿತ್ತು ಬಿಟ್ರೆ ಮತ್ತೆಂತ ಮಾತುಕತೆಯಿಲ್ಲ. ಜಾಗರೂಕತೆಯಿಂದ open ಮಾಡಿ ತೆಳ್ಳನೆಯ spatula ನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕಣದಷ್ಟು compound ಅನ್ನು aluminium foil ನಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟೆ. ಪುಟ್ಟ balance 0.8 mg ದಾಟಿ ಹೋಗಿತ್ತು. ನನ್ನನ್ನು ನೋಡಿ ಪಕಪಕನೆ ನಕ್ಕುಬಿಟ್ಟ. ಆತ "ಪಾಲ್ ರೆಯಸ್" ಮೆಕ್ಸಿಕೋ ದವನು. ಡಾಕ್ಟೊರಲ್ ಡಿಗ್ರೀ ಯನ್ನು ಮೇಕ್ಷಿಕೊದಲ್ಲೇ ಮುಗಿಸಿ ಪೋಸ್ಟ್ ಡಾಕ್ಟೊರಲ್ ಡಿಗ್ರೀ ಗೆ ನಮ್ಮ ಲ್ಯಾಬ್ ಸೇರಿಕೊಂಡಿದ್ದವನು.

ಕೊನೆಗೂ 0.2 mg weigh ಮಾಡಿ stock solution prepare ಮಾಡಿ, shaker ಮೇಲೆ ಇಟ್ಟು 10 ನಿಮಿಷ ಅಲುಗಾಡಿಸಿ, fluorometer ಕಡೆಗೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದೆವು. fluorescence excitation spectrum ಮತ್ತು emission spectrum ಎರಡನ್ನೂ measure ಮಾಡುವ ಶಕ್ತಿಯುತ ಯಂತ್ರ fluorometer. button ಒತ್ತಿದೊಡನೆ ಕಬಂಧ ಬಾಹುಗಳನ್ನು ಹೊರಚಾಚಿ 96 ವೆಲ್ ಪ್ಲೇಟ್ ಅನ್ನು ತನ್ನ ಗರ್ಭದೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿತು ಅದು. Measure ಮಾಡಲು machine ಗೆ ಇನ್ನೂ 30 ನಿಮಿಷ ಬೇಕಿತ್ತು. ಬಾಕಿ ಇರುವ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಸಲು synthesis lab ನ ಕಡೆ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕಿದೆವು.

ಬೆಳಿಗ್ಗೆ ಬೇಗನೆ ಬಂದು compound dry ಮಾಡಲು ಹಚ್ಚಿದ್ದ vacuum pump ಗಳು ಜೋರಾಗಿ ಶಬ್ದ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. Reaction mixture ನಲ್ಲಿರುವ magnetic bead ಗಳು schlenk flask ನ ಗೋಡೆಗೆ ಬಡಿದು ಲಯಬದ್ದ ತಾಳ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದವು. ಇವೆರಡರ ಮಿಶ್ರಣ ನನಗೆ ಯಕ್ಷಗಾನ ದ "ಆದಿತಾಳ" ಧಿತ್ ಧಿತ್ ಥೈ, ಧಿತ್ ಧಿತ್ ಥೈ ನೆನಪಿಸುತಿತ್ತು. ಅಲ್ಲೇ ಒಂದೆರಡು steps ಕೂಡ ಹಾಕಿಬಿಟ್ಟೆ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಕಾಡುವುದು ಹಗಲಿರುಳು

Prague ಗೆ ಬಂದು ಸುಮಾರು ಎಂಟು ತಿಂಗಳಾಗ್ತಾ ಬಂತು. ರಿಸರ್ಚ್ ನಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವಂತಹ ರಿಸಲ್ಟ್ಸ್ ಗಳು ಸಿಕ್ಕಿಲ್ಲವಾದರೂ, ಒಂದು ಹೊಸ ದೇಶಕ್ಕೆ ಬಂದು ಇಲ್ಲಿಯ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡು, ಹೊಸ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಯ ಅರಿವಿನ ಜೊತೆಗೆ, ಜನರು ಹೀಗೂ ಇರುತ್ತಾರಾ? ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸಾರಿಗೆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಹೇಗೆ ಬರುತ್ತೆ? ಮೆಟ್ರೋ, ಬಸ್ ಮತ್ತು ಟ್ರ್ಯಾಮ್ ಗಳನ್ನು ಏರುವಾಗ ಜನರ್ಯಾಕೆ ಇಷ್ಟೊಂದು ಶಿಸ್ತನ್ನು ಪಾಲಿಸುತ್ತಾರೆ? ಬಟ್ಟೆಯನ್ನು ಹೀಗೂ ಕೂಡ ಹಾಕ್ಕೋಬಹುದಾ? ಈ ಮನುಷ್ಯರು ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಯಾಕೆ ಅಪ್ಪಿ ಮುದ್ದಾಡುತ್ತಾರೆ? ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಕ ಚಿಹ್ನೆಗಳೆಲ್ಲವೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಕಾಡಿದ್ದು ಸುಳ್ಳಲ್ಲ.

ಬಂದ ಮೊದಲದರಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ನೆನಪಾಗಿ ವಾರಗಟ್ಟಲೆ ಅತ್ತಿದ್ದು, ಟೆಂಪರೇಚರ್ ಬದಲಾವಣೆ ಯಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಅನಾರೋಗಕ್ಕೆ ತುತ್ತಾದದ್ದು, ಗೆಳೆಯ-ಗೆಳತಿಯರ ಮಿಸ್ ಕಾಲ್ ಗಳೆಲ್ಲ ಮಿಸ್ ಆದದ್ದು, ಮೆಸೇಜ್ ಗಳೆಲ್ಲ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಾಗಿ ನಿಂತು ಹೋದದ್ದು, ಈಗ ಇತಿಹಾಸ.

ರವೀಂದ್ರ ಕಲಾಕ್ಷೇತ್ರ ದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಭಾನುವಾರ ನಡೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಯಕ್ಷಗಾನ , ಪ್ರತಿದಿನ Identity card ಕೇಳುತ್ತಿದ್ದ IISc ಯ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟೀ ಗಾರ್ಡ್ ನ ನಿರ್ವಿಕಾರ ನಗು, ಪ್ರಕೃತಿ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ನ ರುಚಿಕಟ್ಟಾದ ಇಡ್ಲಿ-ಸಾಂಬಾರ್, ರವಾದೋಸೆ, ಕಬಿನಿಯ ಗೋಬಿಮಂಚೂರಿ, ಹಬ್ಬಹರಿದಿನ ಗಳಿಗೆಲ್ಲ ಹೋಳಿಗೆ ಊಟ ಹಾಕುತ್ತಿದ್ದ ರೂಮ್ ನ ಮಾಲೀಕರು. 15 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಕೊರಿಯಾ ದಿಂದ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಸಂಜಯಣ್ಣ ನ ಕಾಲ್, K.R Prabhu lab ನ ಗ್ರೂಪ್ ಮೀಟಿಂಗ್, crude spectras, crude yield, ಊರಿನಲ್ಲಿನ ಮದುವೆ-ಮುಂಜಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳು, ಹೆಬ್ಬಾರ ರ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದ "ಹೆಬ್ಬಾರ್ ಕಾವ್" ನಲ್ಲಿದ್ದ ಮಾವಿನ ಮರಕ್ಕೆ ಕಲ್ಲು ಹೊಡೆದು, ಹಣ್ಣು ಉದುರದಿದ್ದರೂ ಗುಂಪಿನಲ್ಲಿದ್ದವನ ತಲೆಯನ್ನಾದ್ರೂ ಒಡೆದು, ಧನಂಜಯ ನ ಅಪ್ಪ ಬೋಟ್ ಗೆ ಹೋಗಿ ತಂದಂತಹ ಬಂಗಡಿ ಮೀನಿ ಗೆ ಉಪ್ಪು ಕಾರ ಹಾಕಿ, ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ ಸ್ಟೋವ್ ಹಿಡಿದು ಕೊಟೆರಿ ಗುಡ್ಡ ಏರಿ ಅದನ್ನು ಬೇಯಿಸಿ ತಿಂದು ಕಾಡು ಹರಟೆ ಹೊಡೆದು ಮನೆಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿದರೆ, ಕೊಟ್ಟಿ ಸಾರಾಯಿ ಕುಡಿದು ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಅಪ್ಪ , ಯಕ್ಷಗಾನದ ಹಾಡು ಹಾಡಿ , ನನ್ನನ್ನು ಕುಣಿಯಲು ಹಚ್ಚಿದಾಗ, ಮನೆಯ ಜಗುಲಿಯ ಮೇಲೆ ಕುಂತು ಮುಸಿ-ಮುಸಿ ನಗುತಿದ್ದ ತಂಗಿ, ತಮ್ಮಂದಿರು, ಅಮ್ಮ ಹಾಗೂ ಅಜ್ಜಿಯ ನಗುಮುಖ, ಈ ಅಪ್ಪ ಮಗನ ದೊಂಬರಾಟವನ್ನು ಸಹಿಸಲಾರದೆ ಒದರುತ್ತಿದ್ದ ಪಕ್ಕದ ಮನೆಯ ನಾಯಿ, ನಾವು ನಿದ್ರೆ ಮಾಡುವುದನ್ನೇ ಕಾದು ಕುಳಿತು ಮೈ ಏರಿ ಮಲಗುತ್ತಿದ್ದ ಮನೆಯ ಅರ್ಧ ಡಸನ್ ಬೆಕ್ಕುಗಳು, ಆಗಾಗ ಹೆಂಚಿನ ಕೆಳಗಿರುವ ಮರದ ತೊಲೆ (ಪಕಾಸು) ಗೆ ಜೋತು ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ ಉದ್ದದ ಕೆರೆ ಹಾವುಗಳು, ಮಳೆಗಾಲದಲ್ಲಿ ಮನೆಯ ಅಂಗಳದಿಂದ, ಮಲಗುತ್ತಿದ್ದ ಚಾಪೆಯೆಡೆಗೆ ಹಾರಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಕಪ್ಪೆಗಳು, ಹರಿದು ಬರುತ್ತಿದ್ದ ನಂಜು ಹುಳುಗಳು, ಪ್ರತಿ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ ಹಾಗೂ ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಯಂದು ಮನೆಯ ಹತ್ತಿರವಿದ್ದ ಸ್ಮಶಾನದಿಂದ ಕೇಳಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಚಿತ್ರ-ವಿಚಿತ್ರ-ಭಯಂಕರ ಸದ್ದುಗಳು. ಎಲ್ಲವನ್ನೂ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಮಿಸ್ ಮಾಡ್ತಾ ಇದ್ದೀನಿ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಅವಳು

ಅವಳ ನೆನಪಾಗಿ ಮನದಲ್ಲಿ ಬೇಸರ ಮೂಡಿತು. ಜೀವದ ಗೆಳತಿ ಅವಳು. ಅದು ಒಂದೆರಡು ವರ್ಷದ ಸ್ನೇಹವಲ್ಲ. ಬರೋಬ್ಬರಿ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷದ ಚಂದದ ಗೆಳೆತನಕ್ಕೆ "ಅಪಾರ್ಥ" ವೇ ಅಡ್ಡಗೋಡೆಯಾಗಿತ್ತು. ಅವಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದೇ ಒಂದು ಸಲವೂ ಕೂಡ ಕೆಟ್ಟ ಆಲೋಚನೆ, ಕೆಟ್ಟ ಭಾವನೆ ನನ್ನ ಮನದಲ್ಲಿ ಮೂಡಿದಿಲ್ಲ. ಮುಂದೆ ಮೂಡುವುದೂ ಇಲ್ಲ. ಸಾವಿಲ್ಲದ ಸ್ನೇಹ ಅದು. ಯಾರೋ ಹೇಳಿದ ಅರೆಬೆಂದ ಮಾತು ಕೇಳಿ ಸ್ನೇಹಕ್ಕೆ ತಿಲಾಂಜಲಿ ಇತ್ತವಳು ಅವಳು. ಚಂದದ ಬಾಂದವ್ಯಕ್ಕೆ ಎಳ್ಳು-ನೀರು ಬಿಟ್ಟವಳು. ಉದ್ದುದದ ಮನಕಲಕುವ ಮೆಸೇಜ್ ಗಳನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ ಕಳುಹಿಸಿ ತನ್ನ ಕೋಪ ತೀರಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದವಳು ಅವಳು. ಕಾಲೇಜ್ ನಲ್ಲಿ ಮೊಳಕೆಯೊಡೆದಿದ್ದ ಸ್ನೇಹ, ಚಿಗುರಿ ಹೂವಾಗಿದ್ದು ಡಿಗ್ರೀ ಯಲ್ಲಿ. KCD ಕ್ಯಾಂಪಸ್ ನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದ ಮೊದಲ ದಿನ ಆಶ್ಚರ್ಯ ದ ಜೊತೆಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವವರು ಒಬ್ಬರಾದರೂ ಇದಾರಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ಸಮಾಧಾನವಾಗಿತ್ತು. KUD ನಲ್ಲಿ ಪುನಹ ದರುಶನವಾದಾಗ ಇಮ್ಮಡಿಯಾದ ಖುಷಿ ಬಹುಕಾಲ ಉಳಿಯಲಿಲ್ಲ.Boys hostel ಕಡೆಯಿಂದ ಹೋಗುತ್ತಿರುವಾಗ ಅವಳ ಹೆಸರನ್ನು ಹಿಡಿದು ಜೋರಾಗಿ ಕರೆದದ್ದೇ ನಾನು ಮಾಡಿದ ದೊಡ್ಡ ತಪ್ಪಾಗಿತ್ತು. ಅದಾದ ಸುಮಾರು ಆರು ತಿಂಗಳು ನನ್ನ ಜೊತೆ ಮಾತನಾಡಲೇ ಇಲ್ಲ. ವಿಷಯವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಅವಳಲ್ಲಿ ಇತ್ತಾದರೂ, ಅವಳ ಮುಂಗೋಪ ಆ ಸಹನೆಯನ್ನು ನುಂಗಿ ಹಾಕಿರಬೇಕು.

IISc ಯ ಜೀವನ ದಲ್ಲಿ workload ಹೆಚ್ಚಿದ್ದರಿಂದ ವಿಶೇಷವಾದ ಘಟನೆಗಳೇನೂ ಘಟಿಸದಿದ್ದರೂ, ಎಲ್ಲರ ಮದುವೆಗೂ, ಒಂದು ವಾರದ ಮೊದಲೇ ಕರೀರಿ, ಬಂದು ಓಡಾಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದವನು, ಒಬ್ಬರ ಮದುವೆಗೂ ಹೋಗಲಾಗದಿದ್ದಾಗ, ಅವರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಗಳೆಲ್ಲವನ್ನು ಈಗ ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಕೆಲವು ಸಂಬಂಧ ಗಳೇ ಹಾಗೆ ಕರಗಿದರೂ, ಮುರಿದು ಹೋದರೂ, ನೆನಪೆಂಬ ಹಾಯಿ ದೋಣಿ ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುತ್ತಾ ಮನ ಕಲಕುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ದಡ ಸೇರಲೂ ಆಗದೆ, ನೀರಿನಲ್ಲೂ ಮುಳುಗದೆ, ಆಗಾಗ ಬೀಸುವ ಬಿರುಗಾಳಿಗೆ ತಾನಿನ್ನು ಮುಳುಗಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಾರಿ ಸಾರಿ ಹೇಳುತ್ತಲೇ, ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಯ ಚಂದ್ರ ಬಂದು ದಯಪಾಲಿಸುವ ದೊಡ್ಡ ತೆರೆಗೆ ಕಾಯುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.

ಅಷ್ಟು ಚಂದದ ಗೆಳೆತನಕ್ಕೆ ಎಳ್ಳು-ನೀರು ಬಿಟ್ಟು ಈಗ ಮೆಲುಕುತ್ತಿರುವುದು ನೆನಪು ಮಾತ್ರ....( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಗುರು

ಭಟ್ಕಳ ದ ಹಳೇ ಬಸ್ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಮಂಜು ಅಂಗಡಿಗೆ ಹೋಗಿ ಹತ್ತು ರೂಪಾಯಿ ಕೊಟ್ಟು ಒಂದಿಷ್ಟು ಭಾವಗೀತೆಯ ಜೊತೆಗೆ ಹಿಂದಿ ಮತ್ತು ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗೀತೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಕ್ಯಾಸೆಟ್ಟಿ ಗೆ ಹಾಕಿ ಕೊಂಡು ಬಂದು ಮನೆಯ ಹಳೆಯ ಟೇಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್ ನಲ್ಲಿ ಭೋರ್ಗೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದರೆ ಅದರ ಮಜವೇ ಬೇರೆ. ನನ್ನ ದಿನವೇ ಅಷ್ಟು ಆಗ. ಮೊದಲ ವರ್ಷದ PUC ಪರೀಕ್ಷೆ ಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿ ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆ ಹೇಗೆ ಕಳೆಯಬೇಕು ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಚಿಂತಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಕಾಲ. ಅಲ್ಲದೆ, ಸೆಕೆಂಡ್ PUC ಗೆ ಕಾಲೇಜ್ ಗೆ ಕಟ್ಟಬೇಕಾದ ಡೊನೇಶನ್ ಮೂರು ಸಾವಿರ ರೂಪಾಯಿಗಳನ್ನು ಈ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಂದಿಸಿಬಿಟ್ಟರೆ ಅದೇ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ. " ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಹುಟ್ಟಿಸಿದ ದೇವರೂ ಕೂಡ ಹುಲ್ಲು ಮೇಯೀಸಲಾರ" ಮಾವಂದಿರು ವಿಧ್ಯಾಬ್ಯಾಸದ ಎಲ್ಲ ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚ ಗಳನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಸುಮ್ಮನೆ ರಜೆಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡುವುದು ಬೇಡ ಎನ್ನುವುದು ನನ್ನ ಆಲೋಚನೆ.

ನನ್ನ ಜೊತೆ ಓದುತ್ತಿದ್ದವರೆಲ್ಲರೂ, ಆಗಲೇ ಸೆಕೆಂಡ್ PUC ಕೋಚಿಂಗ್ ಗೆ ಹಚ್ಚಿದ್ದರು. ಮಹೇಶ್ ರಾಯಸ್ , ಟ್ಯೂಷನ್ ನಲ್ಲಿ ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ನಾನು ನಿನಗೆ ಹೇಳಿಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಜೊತೆಗೆ ಎಲ್ಲ ನೋಟ್ಸ್ ಕೂಡ ಕೊಡುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ಪ್ರಾಮಿಸ್ ಮಾಡಿದ್ದ. ಈ ಎಲ್ಲ ಭರವಸೆ ಯೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡೇಲೇಬೇಕೆಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆ. ಅದು 2002 ರ ಸಮಯ, 17 ವರ್ಷ ವಾಗಿದ್ದ ನನಗೆ ಕೆಲಸ ಕೊಟ್ಟು ದಿನಕ್ಕೆ ಹತ್ತೋ-ಇಪ್ಪತ್ತೋ ರೂಪಾಯಿ ಕೂಲಿ ಕೊಟ್ಟರೆ ಅದೇ ಜಾಸ್ತಿ. ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣ ಸಂಪಾದನೆಗೆ ಮನೆಕಟ್ಟುವ ಮೇಸ್ತ್ರಿ ಯೊಂದಿಗೆ ಹೆಲ್ಪೆರ್ ಆಗಿ ಹೋಗುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿತ್ತು. ನೋಡಲು ಗಟ್ಟಿ-ಮುಟ್ಟಾಗಿದ್ದ ನನಗೆ ಹೆಲ್ಪರ್ ಕೆಲಸ ಸಿಗುವುದು ಕಷ್ಟ ಆಗಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನನ್ನು ಕರೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ, ಕಾಂಟ್ರ್ಯಾಕ್ಟರ್ ಗೆ ಪರಿಚಯಿಸಿದಾಗ, ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದು ಕೇಳಿ, ಅಲ್ಲೇ ಕುಣಿಯಬೇಕೆನ್ನುವಷ್ಟು ಖುಷಿಯಾಗಿತ್ತು. ನಾನು ನಿರೀಕ್ಷೆ ಮಾಡಿದ್ದು 40-50 ರೂಪಾಯಿಗಳಾದರೆ, ನಿಗದಿ ಮಾಡಿದ್ದು ದಿನಕ್ಕೆ ಎಪ್ಪತ್ತು ರೂಪಾಯಿ.

ಆತ ಮಾಬ್ಲ ( ಮಹಾಬಲ ) ಮೇಸ್ತ್ರಿ ಮತ್ತು ಅವರ ತಂಗಿ ಮಗ ನಾಗಪ್ಪಣ್ಣ ಮೇಸ್ತ್ರಿ. ಇವರಿಬ್ಬರಿಗೆ ಹೆಲ್ಪೆರ್ ಆಗಿದ್ದವನು ಸೋಮಯಣ್ಣ. ಸಿಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಮರಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಹದವಾಗಿ ಮಿಕ್ಸ್ ಮಾಡಬೇಕು?, ಎಷ್ಟು ನೀರನ್ನು ಹಾಕಬೇಕು? ಮಿಶ್ರಣ ವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಲೆಸಬೇಕು ಎಂದು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಹೇಳಿಕೊಟ್ಟ ಸೋಮಯಣ್ಣ ನನಗೆ ಕೆಲಸ ಕಲಿಸಿದ ಗುರು. ನಾನು ಸಿಮೆಂಟ್ ಕಲೆಸುವಾಗ ಕೆಲವೊಂದು ಸಲ ನೀರು ಜಾಸ್ತಿ ಹಾಕಿ ಬಿಡುತ್ತಿದ್ದೆ. ಮೇಸ್ತ್ರಿ ಗಳು ಗಿಲಾಯಿ( ಪ್ಲಾಸ್ಟರ್ ) ಮಾಡುವಾಗ ಗೋಡೆಗೆ ಸರಿಯಾಗಿ ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳದೆ ಜಾರಿ- ಜಾರಿ ಬಿದ್ದು ಕಸಿವಿಸಿ ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತಿತ್ತು. ಸಂಬಂದಿಕರಾದ ಮೇಸ್ತ್ರಿಗಳು ಬೈಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದ್ರೂ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಮಾಬ್ಲ ಮೇಸ್ತ್ರಿ,,,," ಅಪ್ಪ ಎಣ್ಣಿ ಜಾಸ್ತಿ ಹಾಕ್ತಾ" " ಮಗ ನೀರು ಜಾಸ್ತಿ ಹಾಕ್ತಾ" ಅಂತ ಗೇಲಿ ಮಾಡ್ತಿದ್ರು. ನಾನು ಅವರ ಜೊತೆ ನಕ್ಕು ಸುಮ್ಮನಾಗ್ತಿದ್ದೆ.

ಹೀಗೆ ವಾರದ ಸಂಬಳ, ನೂರು ರೂಪಾಯಿಯ ನಾಲ್ಕು ನೋಟುಗಳು ಜೊತೆಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಚಿಲ್ಲರೆ ನನ್ನ ಕೈಗೆ ಸಿಕ್ಕಾಗ, ಈಡೀ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೇ ಆ ಹಣದಿಂದ ಖರೀದಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಅಂದುಕೊಂಡೆ. ವಾಸ್ತವತೆಯ ನೆನಪಾಗಿ, ಜೋಪಾನವಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಜೇಬಿಗಿಳಿಸಿ, ಚಿಲ್ಲರೆ ವಿಷಯ ಬಂದಾಗ.....

ಹೋಯ್ ಬಂಗಡಿ ಸಸ್ತ ( ಚೀಪ್ ) ಮಾರ್ರೆ. 10 ರುಪಾಯಿಗೆ 10 , ದೊಡ್ಡ ಬಂಗಡಿ, ಫ್ರೆಶ್ ಅದೆ. 20 ತಕ (ತೆಗೆದುಕೊಂಡು) ಬಂದೆ. ಹತ್ತು ಸಾರ್ ಗಾಯ್ತು. ಹತ್ತು ಫ್ರೈ ಗಾಯ್ತು. ಅಂತ ಮೂಡಭಟ್ಕಳ ಬೈಪಾಸ್ ದಿಂದ ಅಂಬಾಲಕಟ್ಟೆ ಬಾಳಿಯವರೆಗೆ ಒದರುತ್ತಲೆ ಹೋಗಿದ್ದೆ. ಮಗ ದುಡಿದ ದುಡ್ಡಿನಲ್ಲಿ ಮೀನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದಿದನ್ನು ಕಂಡು ಅಮ್ಮನ ಕಣ್ಣಂಚು ತೇವವಾಗಿದ್ದು ನನ್ನ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಗೋಚರಿಸದೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಪುಟ್ಟ ಪಾಪು "organometallic chemistry"

ಸಾಧಾರಣ carbon ಮತ್ತು carbon ಗಳ ನಡುವಿನ bonding ನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭ. ಆದರೆ metal ಮತ್ತು carbon bond ಎಂದಾಗ ಎಲೆಕ್ಟ್ರಾನ್ ಗಳೆಲ್ಲ ತಲೆಯ ಸುತ್ತ ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯಲು ಆರಂಬಿಸುತ್ತವೆ. Metal ಮತ್ತು organic ligand ಗಳ ನಡುವಿನ ಬಾಂಧವ್ಯ (bonding) ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ತುಂಬಾ theory ಗಳಿದ್ದರೂ, ನನ್ನಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಇದ್ದ ಡೌಟ್ ಗಳಾವುವೂ ಪರಿಹಾರಗೊಂಡಿದ್ದಿಲ್ಲ. ಅದೇ ಕೆಚ್ಚಿನಿಂದ organometallic chemistry ಯನ್ನು coursework subject ಆಗಿ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ್ದೆ. ಬಹುಶಹ ಈ ಕಾರಣಕ್ಕಾದರೂ ಓದಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು ಎಂಬ ಆಲೋಚನೆ ನನ್ನದು. ಎಲ್ಲಿಂದ ಆರಂಬಿಸುವುದು ಎಂದಾಗ ನೆನಪಾದದ್ದೇ palladium.

ಈ palladium ನ ಶಕ್ತಿಯೇ ಅದ್ಭುತ. ಯಾವುದಾದರೂ compound ನ ಜೊತೆ oxidative addition ಆಯ್ತು ಅಂದ್ರೆ, oxidation state ಚೇಂಜ್ ಮಾಡ್ಕೊಂಡು, migration, insertion, migratory insertion ನಂತಹ ಅನೇಕ ಹಗರಣ ಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಮಾಡಿಕೊಂಡು reductive elimination ಆಗುವವರೆಗೂ ತನ್ನ ಹಿಡಿತ ಬಿಡುವುದಿಲ್ಲ. ಉಡದ ಹಿಡಿತ ಅದು, ಹಿಡಿತ ಬಿಟ್ಟರೆ coupling ನ ಹೊಡೆತ. Mizoraki ಆವಿಷ್ಕಾರ ಮಾಡಿದ ಈ reaction ಗಳು, ನಾನಾ metal ಗಳ ಸಹಾಯದಿಂದ , ನಾನಾ ರೂಪಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಂಡು, ಬೇಕು-ಬೇಡವಾದ ಎಲ್ಲ methodology ಗಳನ್ನು ಮಾಡಿ ಎಸೆದದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ.

ಅದು 1969 ರ ಸಮಯ Hercules Corporation ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ Heck ಎಂಬಾತ 35 ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ substrate ಗಳ ಜೊತೆ single author, JACS paper ತೆಗೆದಾಗ ಯಾರೂ ಅಚ್ಚರಿ ಪಡಲಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ coupling reaction ಗಳು ಆಗ ಪ್ರಚಲಿತ ದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಿದ್ದಿಲ್ಲ, ಹಾಗೂ classical organic chemistry ಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಭಿನ್ನವಾಗಿರುವ ಈ branch ಅನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಘಟಾನುಘಟಿಗಳೂ ಕೂಡ ಸಿದ್ದರಿರಲಿಲ್ಲ. ಆಗಲೇ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡದ್ದು ನಿಜವಾದ chemist ಗಳು. Suzuki, Negishi, Sonogashira, Kumuda, Stille ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲರೂ ಬೇರೆ ಬೇರೆ metal ಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಚಾಕಚಕ್ಯತೆ ಪ್ರದರ್ಶಿಸತೊಡಗಿದ್ದರು. Eminent chemist ಗಳೂ ಕೂಡ ಬೆಕ್ಕಸ ಬೆರಗಾಗುವಂತಹ, classical organic chemistry ಇಂದ ತುಂಬಾ ಅಸಾಧ್ಯ ಅನ್ನಿಸುವಂತಹ, ಕಲ್ಪನೆ ಮಾಡಲು ಕೂಡ ಸಾಧ್ಯವಾಗದ methodology develop ಮಾಡಿದ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ ಈ coupling reaction ದು.

ಹೀಗೆ coupling reaction ಎಂಬ ಮರ ಆಲದ ಮರವಾಗಿ, classical organic chemistry ಯಿಂದ ಹೊರಗಿದ್ದರೂ, 90 ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ normal chemistry ಎಂಬಂತೆ ಬಿಂಬಿತವಾಯಿತು. ಆದ ನಂತರ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಕವಾಗಿ organic chemistry ಯ ಒಳಗೆ ಸೇರಿಸಲಾಯಿತು. ಅಲ್ಲಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಇವು ಹಿಂತಿರುಗಿ ನೋಡಿಲ್ಲ.

ಈ coupling reactions ಗಳು 2010 ರಲ್ಲಿ synthetic organic chemistry ಯಲ್ಲಿ ನೊಬೆಲ್ ಬಹುಮಾನ ಪಡೆದಾಗ ಯಾರು ಆಶ್ಚರ್ಯ ಪಡಲಿಲ್ಲ. ಅವುಗಳ application ಗಳ ವಿಸ್ತಾರವೇ ಹಾಗಿತ್ತು.
(ಈ ಲೇಖನ methodology ಯಲ್ಲಿ ಅದ್ಭುತ paper ಗಳೊಂದಿಗೆ ತನ್ನ PhD ಯನ್ನು ಮುಗಿಸಿ, postdoctoral study ಗೆ USA ಗೆ ಹೊಂಟಿರುವ ಗೆಳೆಯ Manjunath BL ಗೆ ಅರ್ಪಣೆ- ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

Nobel ದುರಂತ Gilbert N. Lewis

ಒಂದಲ್ಲ, ಎರಡಲ್ಲ, ಬರೋಬ್ಬರಿ 35 ಸಲ Nobel Prize in Chemistry ಗೆ nominate ಆಗಿಯೂ, Nobel ಪಡೆಯದ, ವಿಜ್ಞಾನ ಲೋಕದ ಮೇಧಾವಿ, physics ಮತ್ತು chemistry ಎಲ್ಲದರಲ್ಲೂ ಕೈಯಾಡಿಸಿ, ಈಗಲೂ ಪ್ರಚಲಿತದಲ್ಲಿರುವ "Electronic theory of acids and bases, Lewis dot structure , chemical thermodynamics ನಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಧ್ಬುತ theory ಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟು, . heavy water purify ಮಾಡಿ ಅದನ್ನು charecterization ಕೂಡ ಮಾಡಿ, atomic nucleus ನ properties ಅರಿಯಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ, 
phosphorescence ಎಂಬ molecule ನ ಚಂದದ ಗುಣವನ್ನು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾಗಿ explain ಮಾಡಿದ, Organic chemist ಗಳು ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಜಪಿಸುವ covalent bond ಗೆ definition ಕೊಟ್ಟ ಆ ವ್ಯಕ್ತಿ, University of California, Berkeley ಯಲ್ಲಿನ ತನ್ನ Laboratory ಯಲ್ಲಿ ಸತ್ತು ಹೆಣವಾಗಿ ಮಲಗಿದ್ದ. ಅದು ನೈಜ ಸಾವೋ ಅಥವಾ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯೋ ಬಲ್ಲವರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಗೊತ್ತಿತ್ತು. ಆತನೇ Gilbert N. Lewis, ಆಧುನಿಕ acids and bases theory ಯ ಹರಿಕಾರ.

ಅಮೆರಿಕ ದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ, PhD ಯನ್ನು Harvard University ಯಲ್ಲಿ ಮುಗಿಸಿ post doctoral study ಗೆ ಜರ್ಮನೀ ಯ Leipzig University ಯಲ್ಲಿನ ಮೇಧಾವಿ Wilhelm Ostwald ( Nobel prize in chemistry 1909 ) ನ ಲ್ಯಾಬ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ತದ ನಂತರ Gottingen University ಯಲ್ಲಿನ Walther Nernst ನ ಲ್ಯಾಬ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಅಲ್ಲಿಯೇ ಪೂರ್ತಿ ಜೀವನಕ್ಕಾಗುವಷ್ಟು ವೈರತ್ವವನ್ನು Nernst ನೊಂದಿಗೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡು ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಬೀಳುತ್ತಾನೆ Walther Nernst ಕೂಡ ಬಹುದೊಡ್ಡ ಮೇಧಾವಿ ( Nobel prize in chemistry 1920-1921 ). ಆದರೆ ವಯಕ್ತಿಕ ಜೀವನ ದಲ್ಲಿ ಸ್ವಾರ್ಥ ಸಾಧನೆ ಯನ್ನೇ ಗುರಿಯಾಗಿಸಿಕೊಂಡು, Nobel Chemistry Committe ಯಲ್ಲಿದ್ದ ತನ್ನ ಗೆಳೆಯ Wilhelm Palmar ನಾ ಸಹಾಯದಿಂದ Lewis ನ Nobel ಗೆ ಕಲ್ಲು ಹಾಕುತ್ತಾನೆ.

Irving Langmuir, Lewis theory ( chemical bonding ) ಯನ್ನೇ extension ಮಾಡಿ 1932 ರ Nobel prize ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ. ಇದಾದ ಮೇಲೆಯೇ ಇವರಿಬ್ಬರ ನಡುವೆ ಸದಾ ಪೈಪೋಟಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. 1934 ರಲ್ಲಿ Lewis ನ student ಗಳಲೊಬ್ಬನಾದ Harold Urey, deuterium ನ ಆವಿಷ್ಕಾರಕ್ಕೆ Nobel ಪಡೆದಾಗ, Heavy water ( deuterated water ) ಅನ್ನು purify ಮತ್ತು charecterization ಎರಡೂ ಮಾಡಿ, Harold Urey ಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ ಕೂಡ ಮಾಡಿದ್ದ Lewis ನ ಸಹನೆಯ ಕಟ್ಟೆ ಒಡೆಯುತ್ತದೆ.
Lewis ಸಾಯುವುದಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ತನ್ನ ಬದ್ದ ಪೈಪೋಟಿ Irving Langmuir ನ ಜೊತೆ ಮಧ್ಯಾಹ್ನದ ಊಟ ಮಾಡಿದ್ದ ಅನ್ನುವುದಕ್ಕೆ Lewis ನ student Michael Kash ನ ಸಾಕ್ಷ್ಯಗಳಿವೆ.

ಅದು ಸಾವೋ ಅಥವಾ ಆತ್ಮಹತ್ಯೆಯೋ, ಇವತ್ತಿನವರೆಗೂ ಹತ್ತಾರು ಅನುಮಾನಗಳಿವೆ. 35 ಸಲ Nobel ಗೆ nominate ಆದ ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ ದುರಂತ ಅಂತ್ಯ ಕಂಡದ್ದು, ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ chemist ನನ್ನೂ ಕಾಡುತ್ತಿರುವುದು ಮಾತ್ರ ಸುಳ್ಳಲ್ಲ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಕಪ್ಪು ಸುಂದರಿ (Black Beauty)

ಆ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಅವಳೊಬ್ಬಳೇ ಮಹಾರಾಣಿ. ಅವಳು ಕಪ್ಪು ಸುಂದರಿ. ಸ್ವಲ್ಪ ಅಹಂಕಾರವಿದ್ದರೂ, ಎಲ್ಲರನ್ನೂ, ಬಾಚಿ ಬಾಚಿ ತಬ್ಬಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಳು. ಅವಳಿಗಿದ್ದ ಸೇನಾಪಡೆ ಕೇವಲ ನಾಲ್ಕು ಮಾತ್ರ (valency). ಅದರಿಂದಲೇ chemical science ನಲ್ಲಿ organic chemistry ಎಂಬ ಹೊಸ ಲೋಕವನ್ನೇ ಸೃಷ್ಟಿಸಿದ್ದಳು. ನಾನಾ ಮಾರುವೇಷಗಳನ್ನು ಹಾಕುವುದರಲ್ಲಿ ಎತ್ತಿದ ಕೈ. pencil ನಲ್ಲಿ graphite ಆಗಿ, ಹೆಂಗಳೆಯರ ಮೈಮೇಲೆ ವಜ್ರವಾಗಿ, ತಲೆ ಕೆಟ್ಟರೆ ಸುಟ್ಟ ಬೂದಿಯಲ್ಲೂ ಕಾಣುತ್ತಿತ್ತು ಅವಳ ನಗು. ಅವಳ ನಗೆಯೇ ಅಟ್ಟಹಾಸವಾಗಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು ಒಂದು ವಿಚಿತ್ರ ಕಥೆ.

18 ನೆ ಶತಮಾನ ಆರಂಬವಾಗಿತ್ತಷ್ಟೆ, ಅಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ organic chemistry ಗಿದ್ದ definition ಕೂಡ ಸೀಮಿತ. Jons Jakob Berzelius ಕೂಡ "organic compounds could only be made by living things" ಅಂತ ಷರಾ ಬರೆದುಬಿಟ್ಟಿದ್ದ. ಯಾವಾಗ Berzelius ಶಿಷ್ಯನಾದ Friedrich Wohler ಒಂದು Inorganic compound ಆದ Ammonium cyanate ನಿಂದ Organic compound ಆದ Urea ಅನ್ನು synthesize ಮಾಡಿದನೋ, chemist ಗಳೆಲ್ಲ, ತಲೆ ಕೆರೆದುಕೊಳ್ಳುವಂತಾಯಿತು.Organic chemistry ಗೆ ಒಂದು ಹೊಸ definition ಹುಡುಕಲೇಬೇಕಾದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಒದಗಿಬಂದಿತ್ತು.

Chemist ಗಳೆಲ್ಲಾ ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಕೊಂಡು periodic table ಅನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ಕುಂತರು. sodium ತನ್ನ electron ಯಾರಾದರೂ ಕದ್ದರೆಂಬ ಭಯದಿಂದ ಅಡಗಿ ಕುಳಿತಿತ್ತು. ಒಂದೇ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದ hydrogen, deuterium ಮತ್ತು tritium ಗಳು ತಮ್ಮ ಸ್ವಂತ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಹತೋಟಿ ಸ್ತಾಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಹೆಣಗುತ್ತಿದ್ದವು. ಅದರಲ್ಲೂ ಒಂದು electron ಕಳೆದುಕೊಂಡ hydrogen , proton ಆಗಿ ಬೆತ್ತಲೆಯಾಗಿತ್ತು. Noble gas ಗಳು ಯಾವುದಕ್ಕೂ ತಲೆ ಕೆಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. transition metals ಗಳು methodology ಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರು ಮೀರಿಸುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಯಾರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕೆಂಬ ಗೊಂದಲ, phosphorous ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ದಿಗ್ಗನೆ ಹೊತ್ತಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. Strongest ಅಂತ ಅನ್ನಿಸಿಕೊಂಡ, Iron ಕೂಡ ರಸ್ಟ್ ಹಿಡಿಯತೊಡಗಿತ್ತು. Arsenic ಎಷ್ಟು ವಿಷ ಕಾರಿಯಾಗಿತ್ತೆಂದರೆ, ತನ್ನನ್ನು ತಾನೇ ಕೊಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. ಸಿಕ್ಕಿದವರನ್ನೆಲ್ಲಾ amalgam ಮಾಡಲು mercury ಜಾತಕ ಪಕ್ಷಿಯಂತೆ ಕಾದು ಕುಳಿತಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೂ ಒಂದು electron ಕಳೆದುಕೊಂಡ sodium ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದು ಬುಸ್ ಎಂಬ ಶಬ್ದದೊಂದಿಗೆ ಕಣ್ಮರೆಯಾಯಿತು.

ಆಗಲೇ ಅವರಿಗೆ ಓಯಸಿಸ್ ನಂತೆ ಕಂಡದ್ದು ಈ ಕಪ್ಪು ಸುಂದರಿ. ಅವಳು ರೂಪಿನಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಪ್ಪು. ಗುಣ (chemical properties) ದಲ್ಲಿ ಅವಳನ್ನು ಮೀರಿಸುವವರೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ boron ಇನ್ನೊಂದು ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ nitrogen ಅವಳ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಮೆರುಗು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವಳೂ ಕೂಡ ಹಾಗೆಯೇ, excited state ನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ತನ್ನೆಡೆಗೆ ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದಳು. ಇಷ್ಟೆಲ್ಲ ಇದ್ದರೂ, ಅವಳು metals ಜೊತೆ ಯಾಕೆ ಸಂಬಂಧ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡಳೋ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಅದೇ ಅವಳಿಗೆ plus point ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿತು. ತನ್ನ sharing properties ಕಳೆದುಕೊಂಡು, nucleophile ಆಗಿ ಬದಲಾದಳು. ಅವಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ ವಿಸ್ತರಿಸಿದ್ದೇ ಆಗ. ಜೊತೆಗೇನೇ ಹುಟ್ಟಿಕೊಂಡಿತು organometallic ಕೂಸು.

ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಇದ್ದರೆ,sharing ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ nucleophile ಆಗಿ attack ಮಾಡುತ್ತೇನೆ, ನೀವೇ nucleophile ಆದರೆ carbene ಎಂಬ electrophile ನಾನಾಗುತ್ತೇನೆ. ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ತನ್ನೊಳಗೆ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿಯೇ ಸಿದ್ದ ಎಂಬ ಹಟಕ್ಕೆ ಬಿದ್ದಿರುವ ಇವಳು, Organic chemistry ಎಂಬ ನಿಜವಾದ ಲೋಕದ ಅನಭಿಷಕ್ತ ರಾಣಿ ಯಾಗಿ ಮೆರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ಅಂದಹಾಗೆ ಅವಳ ಹೆಸರು ಹೇಳಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ ತಾನೇ???? ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಕಳ್ಳು

ಮೂಡಭಟ್ಕಳದ ಬೈಪಾಸಿನಲ್ಲಿರುವ, ಕೆಲ್ಸಿ ರಾಮಕೃಷ್ಣ ನ ಅಂಗಡಿಗೆ ತಾಗಿ ಹರಿದುಹೋಗುವ ಕಲ್ಲುಸಂಕದ ಹೊಳೆಗೆ ಕಟ್ಟಿರುವ ಬ್ರಿಡ್ಜ್ ನ ತಡೆಗೋಡೆಯ ಕಬ್ಬಿಣದ ರಾಡ್ ನ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತುಕೊಂಡು, ಶಾಲೆಗೂ, ಕಾಲೇಜಿಗೊ, ಪೇಟೆಗೊ ಹೋಗಿಬರುವ, ಉದ್ದಜಡೆ, ಒಂದು ಜಡೆ, ಎರಡು ಜಡೆ, ಬಾಬ್ ಕಟ್, ಮಿನಿ ಸ್ಕರ್ಟ್, ಲಂಗ ಧಾವಣಿ, ಬ್ಲೂ ಜೀನ್ಸ್, ಹಸಿರು ಸೀರೆ, ದೊಡ್ಡ ಮೂಗುತಿ, ಸೋಡಾ ಗ್ಲಾಸ್, ಲಿಪ್‌ಸ್ಟಿಕ್, ಪೌಡರ್ ರಾಣಿ, ಹೈ ಹೀಲ್ಡ್, ಬ್ಲ್ಯಾಕ್ ಚೂಡಿ, ಫ್ಯಾಶನ್ ಟಿಕಳಿ, ಬ್ಯೂಟೀ ಪಾರ್ಲರ್, ಎಂಬೆಲ್ಲಾ ಅನ್ವರ್ಥಕ ನಾಮವಿರಿಸಿ, ಸ್ವಲ್ಪ ಕಿಚಾಯಿಸಿದರೂ, ಅವರು ತೋರಿಸುತ್ತಿದ್ದ "ಬೆಂಕಿಯ ಕಣ್ಣು"ಗಳಿಗೆ ತರಗೆಲೆಗಳಂತೆ ಹಾರಿಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವರು, ಪುತ್ತಪ್ಪನಮನಿ ಪ್ರದೀಪ, ಕನ್ನಿಮನಿ ಪ್ರಕಾಶ, ಚಣಕಿಮನಿ ರಾಮದಾಸ, ದೊಡ್ಡಯ್ಯನಮನಿ ರಮೇಶ, ಗಣಪತಿ, ಆಗರಕೇರಿಮನಿ ಮಂಜು (ಪಿಂಕಿ), ಕುಂಟಿಮನಿ ರಾಘು, ಬಯಲಪ್ಪನಮನಿ ರಾಘು, ಖಜರಮನಿ ನಾಗರಾಜ, ಈಶ್ವರ, ರಿಕ್ಷಾಡ್ರೈವರ್ ಮನಿ ಭಾಸ್ಕರ, ಗುರು, ಶಿವರಾಮ, ಕೆಲ್ಸಿಮನಿ ಗಣೇಶ, ಹೊಸಮನಿ ವಾಮನ, ಧನಂಜಯ, ಬಂಗಡಿ ಮಂಜು, ಸೈಲೆಂಟ್ ಕಿಲ್ಲರ್ ಉದಯ. ಎಲ್ಲರೂ, ಕೆಪ್ಪ ಸುರೇಶ ನ "ಬೋಟ್" ( ರಿಕ್ಷಾ) ಹತ್ತಿ ಹೊರಟೆವೆಂದರೆ, ಏನೋ ಗಂಡಾಂತರ ಕಾದಿದೆ ಎಂದೇ ಅರ್ಥ.

ಆ ದಿನ ಎಲ್ಲರೂ "ಕಳ್ಳು" ಕುಡಿಯಬೇಕೆಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿದೆವು. ನಮ್ಮ ಊರಿನಲ್ಲಿ ಕಳ್ಳಿ ನ ಬಗ್ಗೆ ನಾನಾ ವದಂತಿಗಳಿದ್ದವು. ಚಿಕ್ಕ ಮಕ್ಕಳಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಹುಡುಗಿಯರು, ಹೆಂಗಸರು, ಮುದುಕಿಯರು, ಎಲ್ಲರೂ ಕುಡಿದ ಇತಿಹಾಸವಿತ್ತು. ಕಳ್ಳು ತರಲು ಒಂದೋ ಶಿರೂರು ಪೇಟೆ ಗೆ ಹೋಗಬೇಕು, ಇಲ್ಲಾ ಭಟ್ಕಳದಲ್ಲೇ, ಶಿರಾಲಿ ಇಂದ ಒಳಕ್ಕೆ ಹೋದರೆ, ಅಳ್ವೇಕೊಡಿಯ ಸಮೀಪ , ಒಂದು ಕಳ್ಳು ತೆಗೆಯುವ ಮನೆಯಿತ್ತು. ಎರಡೂ ಒಂದೇ ದೂರ. ಆಗಲೇ ಬೆಳಗ್ಗಿನ ಹತ್ತು ಘಂಟೆ ಮೀರಿದ್ದರಿಂದ ಕಳ್ಳು ಖಾಲಿಯಾಗಿರಬಹುದೆಂಬ ಸಂದೇಹವಿತ್ತು. ಮನೆ ಸಮೀಪಿಸಿದಾಗ ಅದು ನಿಜವಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಬಂದಿರುವವರು ಹತ್ತಕ್ಕಿಂತ ಜಾಸ್ತಿ ಇದ್ದುದರಿಂದ, ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮರವೇರಲು ಆತ ಸಿದ್ದನಾಗಿದ್ದ. ಕೊನೆಗೂ ನಮಗೆ ಸಾಕಾಗುವಷ್ಟು ಕಳ್ಳು ತೆಗೆದ ಅವನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಗೆಲುವಿನ ಸಂಭ್ರಮವಿತ್ತು.

ಕಳ್ಳು ತೆಗೆದ ಮೇಲೆ ಅದನ್ನು ಹೇಗೆ ಸಾಗಿಸಬೇಕೆಂಬ ಸಮಸ್ಯೆ ಎದುರಾಯಿತು. ನಾವು ಅದನ್ನು ಅಲ್ಲೇ ಕುಡಿಯಲು ಸಿದ್ದರಿರಲಿಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಸಾಗಿಸಲು ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಕ್ಯಾನ್ ನ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿತ್ತು. ಹತ್ತಿರದ ವೆಂಕಟಾಪುರ ದಲ್ಲಿದ್ದ ಕನ್ನಿಮನಿ ಮಾದೇವ ನ ಚಿಕ್ಕಮ್ಮನ ಮನೆಗೆ ಹೋದೆವು. ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಪ್ಪನ ಬೋಟ್ ಡೀಸಲ್ ಖಾಲಿ ಯಾಗಿದೆಯೆಂದು, ಪೆಟ್ರೋಲ್ ಬಂಕ್ ನಿಂದ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗಲು ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಕ್ಯಾನ್ ಬೇಕಾಗಿದೆಯೆಂದೂ ಹೇಳಿದೆವು. ಚಿಕ್ಕಿ ಗೆ ಸ್ವಲ್ಪ ಅನುಮಾನವಿದ್ದರೂ, ಸೀಮೆಎಣ್ಣೆ ಹಾಕಲು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದ ಬಿಳಿ ಬಣ್ಣದ ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಕ್ಯಾನ್ ಅನ್ನೇ ಕೊಟ್ಟಳು." ಮುಳುಗುತ್ತಿದ್ದವನಿಗೆ ಹುಲ್ಲುಕಡ್ಡಿಯೇ ಆಧಾರ" ಎನ್ನುವಂತೆ ಅದನ್ನೇ ತೆಗೆದುಕೊಂಡು ಬಂದೆವು. ಕಳ್ಳು ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡು ವಾಪಾಸು ಭಟ್ಕಳದ ಕಡೆಗೆ ಬರುವಾಗ ವೆಂಕಟಾಪುರ ದ ಹೆಣದ ಬಾಳಿ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಪೋಲೀಸ್ ಚೆಕ್ ಪೋಸ್ಟ್ ನಲ್ಲಿದ್ದ ಡೊಳ್ಳು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಪೊಲೀಸನಿಗೆ ಏನೋ ಅನುಮಾನ ಬಂದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಲು ಹೇಳಿ, ಗಾಡಿಯ ಇಂಚು ಇಂಚನ್ನೂ ತಡಕಾಡತೊಡಗಿದ. ಕೊನೆಗೂ ಕಂಡಿತು ಆತನಿಗೆ ಸೀಟಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿಸಿಟ್ಟ ಬಿಳಿಬಣ್ಣದ ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಕ್ಯಾನು. ಮುಚ್ಚಳ ತೆರೆದವನ ಮೂಗಿಗೆ ಘಾಟಿಸಿತ್ತು ಆ ಸ್ಮೆಲ್ಲು. ಒಂದಿಷ್ಟು ಕಳ್ಳಿಗಾಗಿ ಆಗ್ರಹಿಸತೊಡಗಿದ. ಕೊಡದಿದ್ದರೆ ಅಕ್ರಮ ಸಾಗಾಣಿಕೆ ಎಂದು ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಸ್ಟೇಶನ್ ಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತೇನೆಂದೋ, ಏನೇನೋ ಬಡಬಡಿಸತೊಡಗಿದ. ಆತನಿಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಕೊಟ್ಟು, ಸಮಾಧಾನ ಪಡಿಸಿ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಟು ಭಟ್ಕಳ ದ ಪುರವರ್ಗ ವನ್ನು ದಾಟಿ ಸರ್ಪನಕಟ್ಟೆಯ ಒಳಗಿರುವ "ಹಡೀನ ಬೀಚ್" ನ ಕಡೆಗೆ ಬೋಟ್ ಚಲಿಸತೊಡಗಿತು. ತಲುಪಿದ ತಕ್ಷಣ, ಬೋಟ್ ದಿಂದ ಇಳಿದು ಬೀಡಾ ಅಂಗಡಿಯ ಶ್ರೀಧರ ಮಾಡಿದ್ದ ನಾಟಿ ಕೋಳಿಯ ಸಾರಿರುವ ಅಗಲವಾದ ಚರಿಗೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದು ಬೀಚಿನ ಇನ್ನೊಂದು ತುದಿಗೆ ಚಲಿಸತೊಡಗಿದೆವು. ಜೊತೆಗೆ ಸಾಮ್ರಾಟ್ ಹೋಟೆಲ್ ನಿಂದ ತಂದಿದ್ದ ಒಂದಿಷ್ಟು ಪರೋಟ, ಬಿರಿಯಾನಿ ರೈಸ್ ಮತ್ತು ಕಬಾಬ್ ಪೀಸ್‌ಗಳು. ಬೇಸಿಗೆಯ ಬಿರುಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಕಂಗೆಟ್ಟ ಮರಳು, ಚಪ್ಪಲಿಯಿಲ್ಲದ ಕಾಲಿಗೆ ತನ್ನ ಉರಿಯನ್ನೆಲ್ಲಾ ವರ್ಗಾಯಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಏನನ್ನೂ ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಸುಮಾರು ಒಂದು ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್ ನಡೆದು ಬೀಚ್ ನ ಎಡಗಡೆಯಿರುವ ಗುಡ್ಡ ಏರಿ ಎತ್ತರವಾದ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತುಕೊಂಡೆವು. ಎಲ್ಲರೂ ಒಮ್ಮೆಲೆ ಮಾಡಿದ ಸಿಂಹ ಘರ್ಜೆನೆಗೆ ಸಮುದ್ರವೇ ಬೆಚ್ಚಿ ಎರಡು ಅಡಿ ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಸರಿದಂತೆ ಭಾಸವಾಯಿತು. ತಂದಿದ್ದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಗಡದ್ದಾಗಿ ತಿಂದು, ಹತ್ತು ಲೀಟರ್ ಕಳ್ಳನ್ನೂ ಮುಗಿಸುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಸೂರ್ಯ ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಇಳಿಯಲು ಶುರು ಮಾಡಿದ್ದ.

ಹೀಗೆ ಮೊದಲ ಮಳೆ, ಮೊದಲ ಸ್ನೇಹ, ಮೊದಲ ನೋಟ, ಮೊದಲ ಪ್ರೇಮ, ಮೊದಲ ಸ್ಪರ್ಶ, ಮೊದಲ ಅಪ್ಪುಗೆ, ಎಲ್ಲದರ ಜೊತೆಗೆ ಮೊದಲ ಹೆಂಡವೂ ಸೇರಿಕೊಂಡದ್ದು ವಿಪರ್ಯಾಸ. ( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )

ಬೋಳು ಸುಕ್ರಯ್ಯ

ಮೊಗಿ ಮಳೆಯ ಸಮಯ . "ಬೋಳು ಸುಕ್ರಯ್ಯ" ಸತ್ತ ಸುದ್ದಿ ಇಡೀ ಊರಿಗೆ ಕಾಳ್ಗಿಚ್ಚಿನಂತೆ ಹರಡಿತು. ಎಂಥಾ ಮನುಷ್ಯ ಇಂತಹ ನಡು ಮಳೆಗಾಳದಲ್ಲಿ ತೀರಿ ಹೋದನಲ್ಲ ಎಂದು ಊರಿನ ಜನರೆಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡರು. ಅವನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಮಗಳ ಚೀರಾಟ ಸುತ್ತಲಿನ ಮೂರೂ ಊರುಗಳನ್ನು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಿಸಿತ್ತು. ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಏನು ಮಾಡಿದರೂ, ಸತ್ತ ಮೇಲೆಯೇ ಮನುಷ್ಯ "ದೇವರಾ" ಗುವುದರಿಂದ, ಹೆಣಕ್ಕೆ ಹೆಗಲು ಕೊಡಲು ಮನೆಗೊಬ್ಬರಂತೆ ಬಂದಿದ್ದರು. ಬೆಹಳ್ಳಿಯಿಂದ ಅಂಬಾಲಕಟ್ಟೆಯ ಮಾದೇವಕ್ಕನ ಮನೆಯ ಹತ್ತಿರ ಇರುವ ಹೆಣದ ಬಾಳಿ ಗೆ ತರಲು ಒಂದು ಕಿಲೋ ಮೀಟರ್, ಕೋಟೆರಿಗುಡ್ಡ ದ ನಡುವೆ ಇರುವ ಕಾಲುದಾರಿಯಲ್ಲೇಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬರಬೇಕು. ಬಹು ಪ್ರಯಾಸದ ಕೆಲಸ ಅದು. "ಮಾಣಿಮನಿ ಬೈದಿ" ಹೆಣಕ್ಕೆ ಮಾಡುವ ವಿಧಿ ವಿಧಾನಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಪೂರೈಸಿ, ಇನ್ನೂ ಜಾಸ್ತಿ ಹೊತ್ತು ಇಡಬೇಡಿ , ಆದಷ್ಟು ಬೇಗ ಸುಟ್ಟು ಬಿಡಿ ಎಂದು ಆದೇಶ ನೀಡಿದ್ದ. ಎರಡು ದಿನಗಳಿಂದ ಸತತವಾಗಿ ಸುರಿಯುತ್ತಿದ್ದ ಮಳೆ ಇನ್ನೂ ಆಟ ಮುಗಿಸಿರಲಿಲ್ಲ. ಐದು ನಿಮಿಷ ಐದು ನಿಮಿಷ, ಮಳೆ ನಿಂತು ಹೋದ ಮೇಲೆ ಹೋಗುವ ಎಂದು ಮುಂದೂಡಿ ಮುಂದೂಡಿ, ಕತ್ತಲಾಗುವ ಹೊತ್ತು ಬಂದಿತ್ತು. ಹೆಣ ನೋಡಲು ಬಂದಿದ್ದವರ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಕರಗಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೆ ಉಳಿದುಕೊಂಡವರು ಕೇವಲ ಏಳು ಮಂದಿ ಮಾತ್ರ. ಇನ್ನು ಕಾದರೆ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ ಎಂದು ತೀರ್ಮಾನಿಸಿ, ಹೆಗಲು ಕೊಡಲು ನಿರ್ಧರಿಸಿದೆವು. ಅಬ್ಬಾ,,,ಎಪ್ಪತ್ತು ಕೇಜಿ ಇದ್ದ ಸುಕ್ರಯ್ಯ, ಬರೋಬ್ಬರಿ ಎರಡು ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಆಗಿರಬೇಕು. ಕತ್ತಲು ತನ್ನ ಪಾಳಿ ಆರಂಬಿಸಿದ್ದರಿಂದ, ಬೆಳಕಿನ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೆ ನಾಯಕರ ಮನೆಯಿಂದ ಕರೆಂಟ್ ಬ್ಯಾಟರೀ ಹುಡುಕಿ ತರುವ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಒಂಭತ್ತು ಘಂಟೆ ಮೀರಿ ಹೋಗಿತ್ತು. ಇದೆಂತ ಪಜೀತಿ ಅಂದುಕೊಂಡೆವು.

ಏನಾದರೂ ಆಗಲಿ, ಒಬ್ಬ, ಬ್ಯಾಟರೀ ಹಿಡಿದು ಕೊಳ್ಳಲು, ನಾಲ್ಕು ಜನ ಹೆಗಲು ಕೊಡಲು, ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ಸಹಾಯಕ್ಕೆ ಅಂದು ಕೊಂಡು ಹೊರಟೆವು. ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಏನೋ ಹೇಳಲಾಗದ ನಡುಕ ಶುರು ಆದದ್ದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ ಮಳೆಯ ರಭಸಕ್ಕೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ದೇಹ ಒದ್ದೆಯಾಗಿ, ಹಲ್ಲುಗಳು ಕಟ ಕಟ ಶಬ್ದ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ದೂರದಲ್ಲಿ ಕೂಗುತ್ತಿದ್ದ ನಾಯಿ ಮತ್ತು ನರಿಯ ಕೂಗು ಭಯದ ಸಂಚಲನ ಮೂಡಿಸಿತ್ತು. ಒಬ್ಬರನ್ನೊಬ್ಬರ ಮುಖ ಪದೇ ಪದೇ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಮುಂದೆ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಸುಮಾರು ಅರ್ಧದಷ್ಟು ದಾರಿ ಕ್ರಮಿಸಿರಬೇಕು. ಅನಾಹುತ ಸಂಬವಿಸಿಬಿಟ್ಟಿತ್ತು ಕಣ್ಣು ಕೋರೈಸುವಂತೆ ಬಂದ ಮಿಂಚು ಜೊತೆಗೆ ಪಟಾರ್ ಎಂದು ಬಡಿದ ಗುಡುಗಿಗೆ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರ ಬ್ಯಾಲೆನ್ಸ್ ತಪ್ಪಿಹೋಗಿತ್ತು. ನಾನು ಎದುರಿಗಿದ್ದ ಕಲ್ಲನ್ನು ಎಡವಿ ಮುಸುಡು ಅಡಿಯಾಗಿ ಬಿದ್ದ ರಭಸಕ್ಕೆ, ಮೂಗಿನಿಂದ ರಕ್ತ ಸುರಿಯತೊಡಗಿತ್ತು. ಇನ್ನಿಬ್ಬರು ಮೊಣಕಾಲನ್ನು ಸ್ವಲ್ಪ ತಿರುವಿಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಹೆಣ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದ "ಮೋರಿ" ಯ ಪಾಲಾಗಿತ್ತು. ಸಿಂಗರಿಸಿದ್ದ ಹೂವುಗಳೆಲ್ಲ ಚದುರಿ ಬಿದ್ದಿದ್ದವು. ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಎಲ್ಲಿ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವಾಗಲೇ, ಚಟ್ಟದ ಅಡಿಯಿಂದ ಒಂದು ಕೈ ಬಾ-ಬಾ ಎಂದು ಕರೆದಂತೆ ಬಾಸವಾಗುತಿತ್ತು. ಎದ್ದು ಹೋಗಿ ಚಟ್ಟ ಜರಗಿಸಿ ನೋಡಿದರೆ ಕೊನೆಯವವನು ಅರೆ ಜೀವವಾಗಿದ್ದ. ಅಯ್ಯೋ ಅಯ್ಯೋ ಸತ್ತೋದೆ, ಸತ್ತೋದೆ ಅಂತ ಕಿರುಚತೊಡಗಿದ. ಎರಡು ಕ್ವಿಂಟಾಲ್ ಗಿಂತಲೂ ಜಾಸ್ತಿ ತೂಕವಿದ್ದ ಆ ಭಾರವನ್ನು ತಡೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಅವನಿಂದ ಆಗಿರಲಿಲ್ಲ ಉಸಿರಾಟ ನಿಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದ. ಆತನನ್ನು ಸಮಾಧಾನ ಪಡಿಸಲು ಸಾಕು ಸಾಕಾಯಿತು. ಬ್ಯಾಟರೀ ಯನ್ನು ಈತನ ಕೈಗಿತ್ತು, ಉಳಿದ ಆರೂ ಜನರೂ ಹೆಗಲುಕೊಟ್ಟೆವು. ಈ ಘಟನೆ ಮನಸ್ಸು ಸ್ವಲ್ಪ ಘಾಸಿ ಗೊಳಿಸಿತ್ತು ಬಿಟ್ಟರೆ, ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚೇನು ಆಗಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬ ಮೊಂಡು ಆಲೋಚನೆ ಧೈರ್ಯವನ್ನು ಇಮ್ಮಡಿಗೊಳಿಸಿತ್ತು. ಕೊನೆಗೂ, ಸ್ಮಶಾನ ಸೇರಿ ಎಲ್ಲರ ಮುಖ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ನೋಡಿಕೊಂಡೆವು. "ಕಾಟಿ ಸುಬ್ರಯ್ಯ" ಅದಾಗಲೇ ಸೌದೆಯನ್ನು ಒಡೆದು ಹಾಕಿದ್ದ. ಕೊನೆಗೂ ಸೌದೆಯನ್ನು ಜೋಡಿಸಿ, ಸುಕ್ರಯ್ಯನ ದೇಹವನ್ನು ಅದರಮೇಲೆ ಮಲಗಿಸಿ, ಶಗಣಿ ಯ ತಟ್ಟೆ ಗಳಿಂದ ಆತನ ಮುಖವನ್ನು ಕವರ್ ಮಾಡಿ, ಸೀಮೆ ಎಣ್ಣೆ ಯ ಸಹಾಯದಿಂದ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚಿದೆವು. ಬರೋಬ್ಬರಿ ಮುಕ್ಕಾಲು ಘಂಟೆಯ ನಂತರ ಬೆಂಕಿಯ ರಭಸಕ್ಕೆ "ಬಡ್" ಎಂದು ತಲೆ ಹೋಳು ಆದ ಶಬ್ದ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡೇ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹಿಂದಿರುಗಿದೆವು. 

ತುಂಬಾ ಜನರ ಚಟ್ಟಕ್ಕೆ ಹೆಗಲು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದರೂ, ಪದೇ ಪದೇ ಬಂದು ಕಾಡುವ, ಸುಕ್ರಯ್ಯನ ದೇಹ ಪಂಚ ಭೂತಗಳಲ್ಲಿ ಲೀನವಾದದ್ದು ಹೀಗೆ.( ಪ್ರದೀಪ ದೇವಾಡಿಗ )